Cukier to w potocznym rozumieniu po prostu sacharoza. Wedle wiedzy podręcznikowej, cukry to po prostu węglowodany, czyli pojęcie szersze, mieszczące sobie oczywiście wymienioną sacharozę. Ograniczenie tego składnika to często największy problem dla osób zaczynających swoją przygodę z racjonalnym, zdrowym odżywianiem. Większość popularnych produktów spożywczych zawiera potężne jego ilości. Przeglądając nawet pobieżnie etykiety, dojdziemy do wniosku, że 
cukier jest dodawany praktycznie do wszystkiego. Nawet produkty klasyfikowane jako fit i co za tym idzie sprzedawane za wyższe ceny potrafią zawierać dużą ilość węglowodanów prostych.
Trudno więc dziwić się, że żywiąc się racjonalnie, możemy zmagać się z potrzebą sięgnięcia po „coś słodkiego”. Przygotowując swoje posiłku „od podstaw” będziemy bazować na starannie dobranych produktach, które nie dostarczą gotowej potrawie poziomu słodyczy, do jakiej przywykliśmy. Pewnym rozwiązaniem jest dodawania do potraw owoców w suszonej formie – np. bananów, czy rodzynek, jest to rozwiązanie połowiczne, owoce zawierają cukry proste w formie fruktozy. Poziom wyrzutu insuliny będzie bardzo zbliżony, więc nie powinniśmy łudzić się, że prozdrowotne aspekty owoców zniwelują zawartość węglowodanów prostych. Sprawą odrębną jest różna zawartość węglowodanów w poszczególnych owocach. W uproszczeniu możemy powiedzieć, że im bardziej wysuszony, odwodniony owoc, tym wyższa w nim zawartość węglowodanów prostych. Przeważnie owoce w pełni dojrzałe zawierają więcej glukozy a mniej fruktozy (łączna zawartość oczywiście pozostaje taka sama). Odpowiednio dopasowane porcje jak najbardziej znajdą miejsce w większości schematów dietetycznych, kluczem jest tu jednak słowo odpowiednie. Poza tym suszonym owocem nie posłodzimy herbaty.
Jak więc sobie z tym radzić? Jak zredukować poziom cukru w diecie? Co zamiast cukru?
Najoczywistszą alternatywą jest słodzik, czyli substancja mająca za zadanie imitować smak cukru, w zależności od tego, jaki słodzik wybierzemy poziom jego słodkości będzie różny. Słodziki charakteryzują się znacznie niższa, lub wręcz znikomą kalorycznością, i bardzo niskim indeksem glikemicznym (IG).
Zasadniczym pytanie brzmi tak naprawdę: Jaki słodzik wybrać?
Wybór odpowiedniego słodzika zależeć będzie od:
–poziomu słodyczy, który nas satysfakcjonuje,
–pożądanej kaloryczności (zredukowana vs. praktycznie zerowa),
–dodatkowych właściwości prozdrowotnych,
–ilości w jakich planujemy słodzik stosować i potencjalnie z niej wynikających problemów żołądkowych,
–indywidualnych preferencji
Biorąc pod uwagę powyższe czynniki, uważamy że szczególnie warte uwagi będą:
- słodziki z grupy polioli (alkoholi wodorotlenowych). Pozyskiwane z naturalnych źródeł, poza właściwościami słodzącymi i niską kalorycznością mają liczne właściwości prozdrowotne. Są chętnie wykorzystywany w batonach białkowych, w szczególności tych o obniżonej kaloryczności i zawartości węglowodanów (low carb). W obrębie tej grupy polecamy:
1) Ksylitol – potocznie nazywany cukrem brzozowym. Nazwa wskazuje na pochodzenie i faktycznie kiedyś pozyskiwano go wyłącznie z kory brzozy. Obecnie w produkcji przemysłowej głównym źródłem tego słodzika jest kukurydza, ale tzw. fiński cukier brzozowy w dalszym ciągu pozyskiwany jest z kory drzew liściastych, w tym głównie brzozy.
Jeśli chodzi o właściwości słodzące, jest on praktycznie tak samo słodki jak sacharoza, ale posiada niższą o 40% kaloryczność – 240kcal na 100g produktu. Indeks glikemiczny ksylitolu – IG 8 jest aż 10 razy niższy niż sacharozy, czyniąc z niego dobre rozwiązanie dla diabetyków i osób z problemami w obrębie gospodarki cukrowej. Ksylitol wspiera wchłanianie magnezu i wapnia, a także prawidłową florę układu pokarmowego. Bardzo istotną właściwością prozdrowotną jest jego działanie przeciwpróchnicze. Potwierdzone licznymi badaniami naukowymi i oficjalnie uznane przez towarzystwa medyczne. Ponadto ksylitol wykazuje ogólne właściwości bakteriobójcze. Warto nadmienić o dużej stabilności termicznej tego składnika, jest do idealny słodzik do obróbki termicznej, rozgrzana patelnia czy piekarnik nie jest mu straszna. Ksylitol zamiast cukru? Dlaczego nie?
2) Erytrytol – wykazuje poziom słodkości w granicach 60-70% słodkości sacharozy. Pozyskiwany z serwatki, jest składnikiem zaliczanym do tej samej grupy co ksylitol – alkoholi wodorotlenowych. Nie wykazuje praktycznie żadnego wpływu na wyrzut insuliny, jego indeks glikemiczny (IG) wynosi 0. Z tego powodu jest idealnym słodzikiem dla diabetyków. Co równie istotne, kaloryczność erytrytolu jest bardzo niska – 20kcal na 100g produktu (niektóre źródła podają nawet
zerową kaloryczność). W przeciwieństwie do innych polioli stosowany w dużych ilościach nie powoduje problemów żołądkowych. Blisko 80% słodzika zostaje po spożyciu wchłonięte w jelicie cienkim i wydalone wraz z moczem. Erytrytol to doskonały wybór dla osób szukających słodzika, który będzie posiadał bardzo niski ( w tym wypadku zerowy) indeks glikemiczny, znikomą kaloryczność, będzie lekkostrawny i zdatny do obróbki termicznej. Ciężko znaleźć produkt spełniający wszystkie z wymienionych wymagań.
Pozostałe z polioli, czyli m.in. pozyskiwany z sacharozy mannitol i glukozy sorbitol, również znajdują swoje zastosowanie w przemyśle spożywczym, ale jako słodzący monopreparat nie sprawdzą się tak dobrze, jak wyżej wymienione.
- Poza poliolami warta uwagi jest Stewia, roślina z grupy astrowatych, nazwa łacińska Stevia rebaudiana. Naturalnie rośnie w Ameryce Południowej na obszarze występowania klimatu zwrotnikowego. Jako substancja słodząca stosowana jest tam już od stuleci. W naszym kręgu kulturowym jest to składnik relatywnie nowy.
Kluczową, ze względu na swoje właściwości substancją aktywną są stewiozydy. Stewia to jeden z najintensywniejszych słodzików, szacuje się, że jest do 200 razy słodsza od cukru. Cechują ją zerowa niemal kaloryczność, bliski zeru indeks glikemiczny i pozytywny wpływ na poziom cukru we krwi. Dużym atutem stewii jest również jej duża odporność na obróbkę termiczną. Idealnie sprawdzi się jako dodatek do wypieków, czy np. omleta.
Niestety nie zawsze produkty sprzedawane jako stewia zawierają tylko stewiozydy. Bardzo powszechnym dodatkiem są maltodekstryny – klasyczny słodzik spożywczy, stosowany również np. w odżywkach węglowodanowych typu carbo. Jest to tzw. nośnik smaku, składnik w pełni przebadany i bezpieczny, ale posiada taką samą kaloryczność jak sacharoza, tj. 4kcal na 1g produktu. Nierzadko stanowi on zdecydowaną większość kupowanej „stewii”. Przed zakupem koniecznie czytajmy więc etykiety!
Tyle w temacie bezpośrednich zamienników cukru. Ale warto również przyjrzeć się licznym produktom z grupy „zero”, zwanych również „guilfree”, które nie posiadają kalorii, ani węglowodanów. W ofercie sklepu tanieodzywki.pl znajdziesz doskonałe, bezkaloryczne sosy i dipy, będące idealnym uzupełnieniem zdrowej, zbilansowanej diety. Ciekawym rozwiązaniem są też bardzo intensywne aromaty, dostępne w wielu wyśmienitych smakach. Z ich pomocą możesz ze zdrowych, dietetycznych produktów skomponować swój „legalny przysmak”
Koniecznie sprawdź nasz dział Bez kalorii - na pewno znajdziesz tu coś dla siebie
Poza omawianymi, dość oczywistymi rozwiązaniami możemy zaspokoić nasz apetyt na słodkości poprzez dobór odpowiednich odżywek np. białkowych. Oczywiście, ich smak to również efekt zawartość m.in. ww. słodzików. Dobierając smaczną odżywkę białkową, opartą na kazeinie micelarnej, np. Formotiva Casein Brick czy Trec Casein i mieszając ją z odpowiednio małą ilością wody, możemy uzyskać doskonały, gęsty deser, czy polewę. Alternatywą dla dopakowanych sacharozą batonów, są batony białkowe – w szczególności typu low-carb (z niską zawartością węglowodanów, zawierające omawiane we wcześniejszej części tekstu poliole)
W naszej ofercie znajdziesz również pyszne naleśniki białkowe, puddingi, a nawet lody!
Odpowiednio dobrane odżywki, słodziki i produkty „zero kalorii” pozwolą ci ograniczyć, a nawet wyeliminować zwykły cukier z diety, bez wyrzeczeń i napadów apetytu!
Dobrze zbilansowana, zdrowa dieta nie musi być monotonna i niesmaczna – dobierz odpowiednie produkty i ciesz się smakiem swoich posiłków nawet na diecie redukcyjnej!