Saponiny (Saponins) -  to substancje klasyfikowane jako glikozydy, czyli pochodne cukrów. Ich budowa pozwala wyróżnić aglikon – składnik niecukrowy i glikon czyli cukier, które połączone są tzw. wiązaniem glikozydowym.  Saponiny są wytwarzane są przez niektóre rośliny. Z racji posiadanych właściwości łatwego tworzenia piany są szeroko stosowane przy produkcji środków piorących i mydeł.

Podstawowa klasyfikacja saponin:
saponiny triterpenowe (trójterpenowe) – aglikon ma budowę triterpenową (podgrupa terpenów)
saponiny sterydowe (steroidowe, sapogeniny) – aglikon ma charakter steroidowy, są to pochodne spirostanu bądź furostanu.

Saponiny zarówno triterpenowe jak i sterydowe znajdują zastosowanie w przemyśle medycznym – są składnikami leków oraz w są popularnymi składnikami niektórych suplementów diety. Ich działanie jest bardzo zróżnicowane. Niektóre działają przeciwgrzybicznie, przeciwwirusowo, przeciwzapalnie i oczyszczają organizm. Inne poprawiają procesy trawienne, poprzez wzmaganie wydzielania soków trawiennych oraz żółci. Jeszcze inne charakteryzują się działaniem moczopędnym bądź wykrztuśnym.

Saponiny steroidowe dzięki oddziaływaniu mikroflory jelitowej stymulują organizm do zwiększenia ilości produkowanych hormonów – głównie testosteronu, androsteronu i progesteronu.

Saponiny podawane w zbyt dużych dawkach mogą być niebezpieczne dla zdrowia. W skrajnych przypadkach mogą doprowadzić do trwałych uszkodzeń nerek, wątroby bądź serca.

Przykłady roślin bogatych w saponiny triterpenowe: żeń szeń - korzeń, owoc kasztanowca, korzeń lukrecji, ziele bluszczu, ziele połonicznika, nagietek lekarski.

Przykłady roślin zawierających saponiny steroidowe: Tribulus terrestris, czarnuszka , kozieradka, sarsaparilla, psianka.

Witamina D3 – cholekalcyferol, jedna z form witaminy D (obok charakteryzującej się gorszą bio-przyswajalnością witaminy D2), kluczowej dla prawidłowego funkcjonowania szeregu procesów zachodzących w organizmie ludzkim. Witaminę D3 często zalicza się do tzw. prohormonów z tytułu potężnego wpływu na gospodarkę hormonalną. Głównym źródłem witaminy D jest jej synteza skórna (witamina ta powstaje w skórze pod wpływem promieniowania UV). Uzyskana w ten sposób ilość witaminy nie jest wystarczająca, konieczne więc jest dostarczanie jej również z żywnością i w formie suplementów diety. Łatwo domyślić się, że w okresach krótszej, bądź znikomej ekspozycji ciała na promienie słoneczne (np. w okresie jesienno-zimowym) naturalna synteza witaminy D stoi na bardzo niskim poziomie.


Można więc powiedzieć, że głównym źródłem witaminy D jest słońce, a będąc precyzyjnym ekspozycja na jego promienie. W pożywieniu witaminę D znajdziemy w jajach, rybach i (w mniejszej ilości) nabiale. Witamina D odpowiada m.in. za prawidłowe funkcjonowanie układu immunologicznego i procesów poznawczych. Udowodniono również jej wpływ na zachowanie prawidłowej gęstości kości i pozytywny wpływ na ogólne samopoczucie. Zachowanie prawidłowego poziomu witaminy D w organizmie obniża ryzyko wystąpienia chorób układu krążenia, cukrzycy, sklerozy, a nawet chorób nowotworowych. W przypadku mężczyzn z niedoborem witaminy D, suplementacja pozwalała podnieść poziom testosteronu (w ramach normy fizjologicznej). Bardzo dobrym pomysłem jest łączenie z witaminą K (potęguje działanie wspierające zachowanie prawidłowej gęstości kości i redukuje ryzyko przedawkowania witaminy d3) i wapniem.


Witamina D w formie cholekalcyferolu jest również bardzo istotna w procesie przyswajania wapnia przez żołądek, a także jego transportu w obrębie organizmu (optymalizuje prawidłową gospodarkę wapniową). Cholecalciferol jest używany do leczenia oraz zapobiegania zaburzeniom związanymi z brakiem witaminy D, szczególnie w skórze oraz kościach. Stosowanie witaminy D3 nie jest zalecanie u osób z wysoką zawartością witaminy D w krwi, gdyż mogło by to skutkować niewłaściwym lub niemal niemożliwym przyswajaniem związków odżywczych z pokarmu. Witamina D3 jest formą witaminy D o najwyższej stabilności i najlepszej wchłanialności. Suplementacja stanowi wydatne wsparcie dla układu nerwowego, odpornościowego i kostnego, a także budowy masy mięśniowej. Suplementacja witaminą D3 w okresie jesienno-zimowym to dobry pomysł w zasadzie dla każdego. Brak słońca doskwiera wtedy praktycznie każdemu, niosąc za sobą określone mniej i bardziej poważnie konsekwencje zdrowotne. Kwestia dawki i suplementacji w pozostałej części roku to zagadnienie szersze i wymagające ściśle indywidualnego podejścia. Standardowe dawki witaminy D mieszcząca się w zakresie 400-800IU dziennie mogą okazać się za niskie dla osób dorosłych. Suplementacja prewencyjna aby była skuteczna zakłada przeważnie dawki 2000-4000IU dziennie. Górnym progiem w suplementacji jest 10 000IU dziennie, ale oczywiście stosowanie bardzo wysokich dawek wiąże się z ryzykiem wystąpienia skutków ubocznych (np. zaburzenie gospodarki wapniowej) i powinno być poparte wykonaniem badania krwi na zawartość witaminy D i konsultacją z lekarzem. Suplement zawierający witaminę D3 powinno się spożywać z posiłkiem bogatym w tłuszcz, jako że witaminę D zaliczamy do witamin rozpuszczalnych w tłuszczach.


Witamina D3 występuje w formie monopreparatów i w połączeniach m.in. z:
- z witaminą K2
- z witaminą D2
- z magnezem
- z wapniem

Oczywiście znajdziemy ją również w kompleksowych formułach witaminowo-minerałowych, czy np. suplementach wspierających kondycję stawów i kości. W suplementacji przeważa forma kapsułek i tabletek, ale dostępne są również preparaty w formie pastylek do ssania, w kroplach czy sprayu.